ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑΣ    

                ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

      Η επιλόχεια κατάθλιψη ( postnatal depression ) αποτελεί μία πολύ οδυνηρή κατάσταση, η οποία ταλαιπωρεί όλο και περισσότερες νέες μητέρες. Επιλόχεια Κατάθλιψη ονομάζεται το φαινόμενο της κατάθλιψης μετά τη γέννα. Περίπου 1 στις 10 γυναίκες υποφέρουν από επιλόχεια κατάθλιψη, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά από τελευταίες έρευνες το ποσοστό άγγιζε το 10 % με 15% . Σύμφωνα με τη Lynne Murray (Research Professor in Developmental Psychopathology University Of Reading )  έχει παρατηρηθεί ότι επιβαρυντικοί παράγοντες για τη μητέρα αποτελούν όταν τα βρέφη εξαρτώνται απόλυτα από τη μητέρα τους και όταν τα βρέφη είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με τους άλλους. Ένα σύντομο και εμφανές συμπέρασμα που μπορεί να εκμαιευτεί από τις παραπάνω συνθήκες είναι το " βάρος" και η πρωτόγνωρη ευθύνη που νιώθει η μητέρα που δε μπορεί να διαμοιραστεί. 

  Τα βρέφη παρουσιάζουν τη "συνθήκη του ανέκφραστου προσώπου", μία διαρκής απορία - αμηχανία, διατάραξη της αλληλεπίδρασης με τους γονείς-  υπάρχει μία συνεχής πρόσκληση για επαφή από τους γονείς- και γενικότερη απόσυρση τους για επικοινωνία. Επίσης παρουσιάζουν περιορισμένη ανταπόκριση στα ερεθίσματα που λαμβάνουν.


Παραδείγματα : 

Μητέρες με καταθλιπτική συμπεριφορά                     Μητέρες με μη καταθλιπτική συμπεριφορά

• Άρρυθμη ομιλία                                                            Ρυθμική ομιλία
• Πτωτικός τόνος ομιλίας                                               Διακύμανση στον τόνο της φωνής

                                                   ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ


Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Cambridge οι συνέπειες που μπορεί να παρουσιαστούν σε παιδιά που οι μητέρες τους έπασχαν από επιλόχεια κατάθλιψη είναι στη

•  γνωστική ανάπτυξη και σχολική επίδοση τους
• συναισθηματική ρύθμιση των παιδιών
• σε πιθανή καταθλιπτική διαταραχή στην εφηβεία

Πιο συγκεκριμένα, έχει φανεί ότι η επιρροή της επιλόχειου κατάθλιψης στη συναισθηματική ρύθμιση των παιδιών έχει να κάνει με την ανεπαρκή επανόρθωση της επικοινωνίας των παιδιών με τη μητέρα μετά την πρώιμη κατάρρευση της και με την εχθρότητα και καταπίεση που βίωναν ως βρέφη. Αυτοί οι παράγοντες θεωρήθηκαν συνυπεύθυνοι για προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών στη εφηβεία και αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης στην εφηβεία.

Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να έχει επιπτώσεις κατά τη διάρκεια όλης της εξελικτικής πορείας ενός παιδιού, όπως προαναφέρθηκε. 

Στα βρέφη  παρατηρείται ανασφαλής δεσμός με τη μητέρα ( φόβος αποχωρισμού, φόβος του ξένου ) και στην πρώιμη παιδική ηλικία χαμηλή ανθεκτικότητα του "εγώ". 

Στην πορεία της ζωής του το παιδί είναι πιθανό να κυριαρχείται από ένα "δεσμό αποφυγής", δηλαδή να αρνείται τις ανάγκες του, να προσπαθεί να επιβιώσει χωρίς αγάπη και υποστήριξη των άλλων, να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ανάξιο και να κατακλύζεται από συναισθήματα φόβου και άγχους τα οποία μπορεί να συνδέονται και με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η κατάθλιψη που μπορεί να εμφανίσει κάποιο παιδί μέχρι την ηλικία των δεκαέξι ετών μπορεί να οφείλεται στην επιλόχεια κατάθλιψη ( αν είχε εμφανίσει η μητέρα του) και τον ανασφαλή δεσμό με τη μητέρα.

Σαν επίλογο θα ήθελα να τονίσω τις χρόνιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η μητέρα μετά την εμφάνιση επιλόχειας κατάθλιψης. Οι κύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζει είναι η σχέση της με το βρέφος , η κατάθλιψη που βιώνει και η συζυγική σύγκρουση που επέρχεται μετά από μία τέτοια κατάσταση.

Το σημαντικότερο σε αυτές τις καταστάσεις είναι η υποστήριξη του ατόμου που υποφέρει και να επικοινωνούμε με κάποιον ειδικό σε θέματα ψυχικής υγείας για την καλύτερη αντιμετώπιση της όλης κατάστασης.



Στη διάθεση σας πάντα,
Τσιάρα Κωνσταντίνα 

Ψυχολόγος - Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια